„Wielka wojna” oznaczała całkowity rozpad dotychczasowego ładu światowego. Upadły stare mocarstwa, powstały nowe państwa, zmieniły się granice oraz stosunki społeczne i ekonomiczne. Skutki polityczne W wyniku I wojny światowej upadły trzy europejskie cesarstwa (Rosja, Niemcy, Austro-Węgry), a znaczenie zyskała Wielka Brytania, Francja i USA. Niemal całkowicie zmieniły się granice w Europie środkowej, południowej i wschodniej. 1) zmiany terytorialne: – rozpad Austro-Węgier, utrata 13% terytorium przez Niemcy – nowe niepodległe państwa: Polska, Czechosłowacja, Austria, Węgry, Finlandia, Litwa, Łotwa i Estonia, Królestwo SHS (Serbów, Chorwatów i Słoweńców) – inne zmiany terytorialne: Alzacja i Lotaryngia dla Francji, północny Szlezwik dla Danii, Besarabia i Siedmiogród dla Rumunii, południowy Tyrol i Triest dla Włoch, Eupen i Malmedy dla Belgii – Gdańsk wolnym miastem pod kontrolą międzynarodową (z uprawnieniami Polski do korzystania z portu i kierowania sprawami zagranicznymi, dominował jednak żywioł niemiecki) – kontrola międzynarodowa nad Gdańskiem (wolnym miastem), okręgiem Saary oraz rzekami: Łabą, Odrą, Niemnem i Dunajem – podział imperium kolonialnego Niemiec między Wielką Brytanię i Francję Na terenach wielonarodowych (Górny Śląsk, Warmia i Mazury z Powiślem oraz Szlezwik) zarządzono plebiscyty – głosowania ludności w sprawie przynależności państwowej tych terenów. 2) pozostałe skutki polityczne: – obalenie caratu w Rosji – osłabienie Niemiec (demilitaryzacja Nadrenii, zmniejszenie armii niemieckiej do 100 tysięcy żołnierzy (bez obowiązkowego poboru, czołgów i lotnictwa, marynarka wojenna bez okrętów podwodnych), zakaz fortyfikowania granic – osłabienie Turcji (Irak, Syria, Palestyna, Arabia i Jordania terytoriami mandatowymi pod kontrolą Francji i Wielkiej Brytanii); później upadek sułtanatu i powstanie nowoczesnego państwa z Musfafą Kemalem Atatürkiem na czele – wzrost znaczenia Japonii – napływ Żydów do Palestyny – rozwój przemysłu i zmiany społeczne w Indiach (postulaty niepodległościowe) Postanowienia dotyczące zmian terytorialnych i ograniczeń dla Niemiec zawarto w traktacie wersalskim (1919). Dla przestrzegania tego porządku utworzono Ligę Narodów. [W 1922 zawarto traktat waszyngtoński regulujący stosunek sił morskich na Pacyfiku; z tego powodu porządek światowy po I wojnie światowej nazywa się też „ładem wersalsko-waszyngtońskim”.] Skutki gospodarcze – inflacja – wzrost zadłużenia Wielkiej Brytanii i Francji wobec banków i rządu USA – obciążenie Niemiec gigantycznymi reparacjami wojennymi na rzecz aliantów – ogromny wzrost produkcji broni i amunicji, spadek w innych branżach Skutki społeczne – miliony inwalidów – emancypacja kobiet – rozpad państw wieloetnicznych na rzecz mniejszych państw narodowych – wzrost znaczenia i w konsekwencji dojście do władzy komunistów (Rosja, 1917), a w późniejszych latach faszystów (Włochy, 1922) i narodowych socjalistów (Niemcy, 1933) – wzrost znaczenia władzy wykonawczej w państwach europejskich i USA, zwiększenie liczby dziedzin regulowanych przez państwo – wprowadzenie w wielu krajach obowiązkowej służby wojskowej Niezadowolenie Niemców z postanowień traktatu wersalskiego było przyczyną dojścia do władzy narodowych socjalistów Hitlera (1933), a w konsekwencji – wybuchu II wojny światowej. [podstawa programowa szkoły ponadgimnazjalnej – [podstawa programowa ośmioklasowej szkoły podstawowej –

Główne działania wojenne w czasie pierwszej wojny światowej miały charakter pozycyjny. Tak było zwłaszcza tam, gdzie przebiegały główne linie frontu. Obie wrogie armie podjęły próbę błyskawicznego ataku na przeciwnika i rozstrzygnięcia losów wojny już w pierwszych jej miesiącach, ale próba ta spełzła na niczym.

Skutki I wojny światowej Wygranie wojny przez państwa Ententy dało Francji i Wielkiej Brytanii wiele korzyści się ich rola w Europie, Francja odzyskała Alzację i Lotaryngię. Znacznie wzrosła też władza USA. Te trzy wyżej wymienione państwa sprawowały nadzór nad realizacją postanowień Traktatu Wersalskiego. Pełniły one także rolę arbitrów w sporach między państwami( plebiscytu na Górnym śląsku). Rosja straciła wiele w tej wojnie,gdyż ciągle dokonywały się w niej zmiany związane ze zmianą systemu sprawowania przegranymi były jednak Austria i one większą część zdobytych ziem,musiały płacić odszkodowania wojenne innym państwom, ich gospodarka była nastawiona głównie na produkcję dla wojska,więc musiała ponownie zmienić swój natomiast zyskały państwa będące wcześniej pod okupacją jak np. ponad stuletniej niewoli powstało znowu niepodległe państwo polskie z wolnym dostępem do iż nie wszystkie ziemie polskie należały do terenów Polski( śląsk), to najważniejsze dla polaków było odzyskaie suwerenności. W I wojnie światowej zginęło około 10 mln. ludzi,a 20 mln. zostało rannych. Były także ogromne straty tym konflikcie zostały użyte także nowe rodzaje została wyposażona w ciężkie karabiny posiadała działa o ogromnych kalibrach,dużej sile ognia i dalekim zasięgu zaopatrzeniu dużą rolę odgrywały tej wojnie zadebiutował także nowy pojazd wspomagający natarcie piechoty - froncie zachodnim Niemcy wprowadzili także gazy bojowe,które mimo zakazu były stosowane póśniej przez obie strony toczyła się nie tylko na lądzie,ale także na morzu i w była wyposażana w pancernikim,które dysponowały bardzo dużą siłą ognia. Pojawiły się także okręty podwodne,które praktycznie bezkarnie mogły nękać konwoje z dostawami dla wojska. Na początku wojny w celach dokonywania rozpoznania został użyty także koniec wojny lotnictwo obydwu walczących stron posiadało już jednostki bombardujące,myśliwskie i rozpoznawcze. Nie na długo jednak zapanował pokój w Europie,bo już po 21 latach doszło do nowego konfliktu zbrojnego,który pochłonął jeszcze więcej ofiar i objął terenami walk jeszcze większe obszary. Liga Narodów Liga Narodów jest to organizacja międzynarodowa utworzona w 1919r. w Paryżu, podczas konferencji pokojowej, jaka odbyła się po zakończeniu I wojny światowej. Pakt został przygotowany pod przewodnictwem prezydenta Stanów Zjednoczonych W. Wilsona, a następnie przyjęty jako integralna część Generalnego Traktatu Pokoju inaczej nazywanego Traktatem Wersalskim. Wszedł on w życie O jego istocie mówiły hasła jak: pokój przez prawo, harmonia interesów, harmonia świata, prawo międzynarodowe jako światowy skarbiec wartości moralnych. Członkiem mogło zostać państwo posiadające samorząd. Pierwotnymi członkami Ligi Narodów były 32 państwa. W okresie do 1925 r. do przystąpiło dalszych 10 krajów. W sumie więc liczyła 55 członków. Do Ligi nie należały: Stany Zjednoczone, ZSRR, który wstąpił do Ligi Narodów w 1934r., by wystąpić z niej w 1939r. oraz Niemcy ( wstąpiły do Ligi w 1926r., by wystąpić z niej w 1933r. Najwyższą liczbę członków osiągnęła w 1937r. Należały wówczas do niej 54 państwa. Największą rolę odgrywały w niej Francja i Wielka Brytania. Siedzibą była Genewa. Jednym z celów było stworzenie systemu bezpieczeństwa, warunków pokojowego rozwiązywania sporów międzynarodowych i rozbrojenia. Szczególnie ważny jest artykuł 12, w którym zawarte jest zobowiązanie państw do pokojowego załatwiania sporów międzynarodowych. Nie jest to jednak postanowienie wprowadzające bezwzględny zakaz wojny jako środka rozwiązywania sporów i konfliktów międzynarodowych. Tego rodzaju zobowiązanie zostało zawarte dopiero w przyjętym w 1928r. Pakcie Brianda-Kelloga mówiącym o wprowadzeniu zakazu wojny, traktowanej dotąd jako legalny środek polityki zagranicznej państwa. Przy Lidze Narodów działał Stały Trybunał Sprawiedliwości Międzynarodowej. Działalność obejmowała w pierwszej kolejności problematykę pokoju, bezpieczeństwa i wojen. Do sukcesów w tym zakresie należały zwołanie konferencji rozbrojeniowej w 1932r. Liga rozpatrywała także szereg sporów międzynarodowych, jak np. spór Litwy z Polską o Wilno (1920), Spór Grecji z Włochami o cieśninę Korfu (1923). Nie rozpatrywała natomiast w ogóle sprawy Agresji Niemiec na Polskę w 1939r. Prowadząc negocjacje z agresorami ułatwiła im rozpętanie II wojny światowej. Osiągnięciem są natomiast prawno-miedzynarodowe regulacje wielu problemów międzynarodowych (np. prawo wojenne, status uchodźców, bezpaństwowość). Od grudnia 1939r. Liga Narodów zawiesiła swe prace. Pakt Ligi Narodów dołączono do wszystkich traktatów pokojowych. Określał on zadania Ligi- czuwać nad narodami, nad ich bezpieczeństwem i ogólnie nad pokojem światowym. Trzy główne organy Ligi to Zgromadzenie Ogólne wszystkich członków, Rada pięciu mocarstw i Sekretariat. Wokół ich powstało kilka innych instytucji. Razem stanowiły system Ligi Narodów. Utworzono stałe komisje czuwające nad sprawami podlegającymi Lidze: Komisja ds. Wolnego Miasta gdańska, Komisja Mandatowa i komisja ds. Mniejszości Narodowych. Powołano tez instytucje koordynujące współprace międzynarodowa w dziedzinie kultury, gospodarki i pomocy humanitarnej. Ważna działalność prowadziło Biuro Komisarza Ligi Narodów ds. Uchodźców, tzw. Bezpaństwowców, którym ich własne państwa odbierały obywatelstwo. Przy Lidze Narodów założono także Międzynarodowa Organizację Pracy, dążyła ona do zapewnienia odpowiedniego poziomu warunków pracy i życia na całym świecie. W Hadze powstaje również Stały Trybunał Sprawiedliwości Ligi Narodów, który miał rozstrzygać spory między państwami. I tak po raz pierwszy stosunki miedzy państwami miała regulować ponadnarodowa organizacja, której członkowie płacili nawet składki. Działalność Lig Narodów była ważnym doświadczeniem, na którym oparto Organizację Narodów Zjednoczonych. W sprawie pokojowego rozwiązania poważnych międzynarodowych konfliktów organizacja zawiodła. Po pierwsze Liga Narodów miała być org. wszystkich państw świata i dysponować prawem mediacji oraz interwencji w wypadku zagrożenia pokoju, jednak nigdy nie stała się org, światowa. Do 32 państw założycieli dołączyły wkrótce państwa neutralne, nowo powstałe oraz pokonane. Z ligi wykluczono jednak Niemcy i Rosje Radziecką już na samym początku. Nie przystąpiły do niej w ogóle Stany Zj. Obciążeniem dla organizacji okazało się uznanie Paktu Ligi za integralna część traktatów pokojowych. Polska, Czechosłowacja, Jugosławia uważały Ligę za gwaranta postanowień pokojowych. Jednak państwa niezadowolone z postanowień pokojowych tj Niemcy, ZSRR, Węgry, Austria krytycznie odnowiły się do organizacji, uważały Ligę Narodów za narzędzie polityki państw zwycięskich. Spadek jej prestiżu był widoczny gdy organizacje nie potrafiła zapobiec takim wydarzeniom jak okupacja Zagłębia Ruhry przez Francję lub aneksja Kłajpedy przez Litwę. Organizacja nie dysponowała odpowiednimi środkami nacisku w wypadku konfliktów, nie miała możliwości zastosowania sankcji wojskowych. Międzynarodowe siły mogące temu służyć nie powstały. Jedynym sukcesem Ligi było wykluczenie ZSRR po agresji na Finlandię. Polityka mocarstw znów oparła się na sojuszach i koalicjach ale również na przemocy i zbrojeniach. Konferencja pokojowa w Paryżu Konferencja pokojowa – - wszystkie strony uważały, że winnym rozpętania wojny są Niemcy - nie postanowiono likwidować imperializmu, żeby móc odbudować Niemcy -Anglia nie chciała osłabienia, bo wtedy mogłaby rozwijać się Francja. -Francja chciała osłabić Niemcy. Uczestnicy:- USA- Woodrow Wilson, Anglia – Lloyd George, Francja – Clemenceau, Japonia, Włochy – Vittorio Orlando Francja poniosła największe straty w czasie wojny. Chciała odszkodowań od Niemiec oraz likwidacji niemieckich sił zbrojnych i podziału Niemiec. Nadrenia miała być protektorem Ligi Narodów. 28 czerwca 1919r. Podpisano traktat pokojowy.(wersalski) Był bardzo niekonsekwentny. Od razu zaczęto wzmacniać Niemcy, bo narodził się Związek Radziecki z niebezpiecznym ustrojem. Postanowienia: - Niemcy spłacą odszkodowanie wojenne w ciągu 30 lat. - Niemcy zostaną pozbawieni obowiązku służby wojskowej – 100 armia (Reiswera) do pilnowania porządku wewnętrznego. - Niemcy mają zakaz posiadania lotnictwa, łodzi podwodnych oraz broni pancernej. - Francja odzyskała Alzację i Lotaryngię. - Francja otrzymała na 15 lat mandat na Zagłębie Saary. - Wprowadzono 50 km strefę zdemilitaryzowaną nad Renem. - Powołano Ligę Narodów. - Wprowadzono tzw. traktaty mniejszościowe podpisały je Polska, Czechosłowacja, Jugosławia, Rumunia i Grecja. Mówiły, że mniejszości narodowe będą traktowane na równi z obywatelami. Były ważne, ale nie rozciągnięto ich na kolonie i tereny mandatowe. Traktaty: a) Austria – w Saint –Germain -Czechosłowacja- Czechy,Morawy i Śląsk Opawski od Austrii - Królestwo SHS -Styria,Dalmacja,Bośnia i Hercegowina -Rumunia - Bukowina -Włochy- zach. Krainę i pobrzeże Adriatyku -Polska - Galicja -Austria- zmuszona do zapłacenia odszkodowania i zmniejszenia armii b)Bułgaria – Neuilly -siły zbrojne ograniczone do 20tys. Bez lotnictwa i broni ciężkiej -Rumunia- Dobrudż -Grecja- Tracja Zachodnia c)Węgry – Trianon -ograniczenie wojska, zapłata odszkodowania -Czechosłowacja –Słowacja i Ruś Zakarpacka -Królestwo SHS – cz. Banatu, Chorwację i Wojwodinę -Rumunia – Siedmiogród, część Banatu d)Turcja – Sevres -likwidował Imperium Osmańskie -Grecja- Adrianopol, Smyrnę oraz pozostałe posiadłości europ. -Kurdystan – pd-wsch obszary -nigdy nie wszedł w życie Liga Narodów- 1919 – 1946 (w 1937 skupiała 58państw) -cele: -powołana do czuwania nad pokojem światowym zgodnie z programem prez. Wilsona (14pkt Wilsona), statut przyjęty w Wersalu w 1919 -rozwój współpracy narodowej -członkowie:- 32państwa, 5 dominiów, 13 państw zaproszonych -USA nigdy nie ratyfikowały traktatu -siedziba w Genewie -najwyższa władza: – Zgr. Ogólne(wszystkie państwa), dominujące znaczenie miała Rada LN – 4stałych członków (Francja, Japonia, Włochy) i 4 niestałych -decyzje- nadzorowała sprawowanie mandatów nad byłymi koloniami niemieckimi -zakaz handlu kobietami i dziećmi -powołanie w 1925 komisji rozbrojeniowej -ocena:- nie potrafiła utrzymać pokoju -nie stała się organizacją powszechną -służyła utrzymaniu hegemonii polit. Francji i Anglii -utrzymywała system kolonialny -formalnie rozwiązana 2 1946 -majątek przejął ONZ Konferencja pokojowa, kończąca pierwszą wojnę światową, zebrała się w Paryżu w styczniu 1919 roku. Główne mocarstwa sprzymierzone i stowarzyszone: Stany Zjednoczone Ameryki, Wielka Brytania, Francja, Włochy i Japonia tworzyły Radę Najwyższą, kierowniczy organ tej konferencji. W jej trakcie skupiono się na następujących problemach: rozstrzygnięciu kwestii terytorialnych przez ustalenie granic państw pokonanych i nowo powstałych, rozstrzygnięciu kwestii ekonomicznych przez ustalenie wysokości i podział odszkodowań wojennych oraz zapewnieniu pokoju i bezpieczeństwa mniejszościom narodowym. Od marca 1919 roku w sprawach europejskich decydowała Rada Czterech (bez Japonii). Mimo przyjęcia jako idei przewodniej zasady samostanowienia narodów, która nakazywała, aby granice państwowe pokrywały się z zasięgiem terytorialnym danej narodowości, decyzje konferencji warunkowane były w znacznej mierze interesami gospodarczymi oraz koncepcjami geopolitycznymi zwycięskich mocarstw. Wśród czynników oddziałujących na kształt terytorialny Polski nie można pominąć dwóch ścierających się ze sobą koncepcji: pierwszej, Naczelnika Państwa, który nawiązując do idei Jagiellonów chciał utworzyć z Ukrainy, Białorusi, Litwy i Polski federację państw zwróconą przeciwko dominacji Rosji Radzieckiej, i drugiej, inkorporacyjnej – reprezentowanej przez Narodową Demokrację, która pragnęła włączyć do Polski ziemie wschodnie z Wilnem i Lwowem, aby następnie poddać polonizacji zamieszkujących je w większości, obok Polaków – Ukraińców, Białorusinów i Litwinów. W toku konferencji pokojowej odżył ponownie antagonizm francusko – brytyjski, który w znacznej mierze zaciążył nad końcowymi postanowieniami traktatu i przesądził o słabości stworzonego systemu wersalskiego. O ile Francja dążyła do definitywnego rozbicia Niemiec i wprowadzenia postanowień, które uniemożliwiłyby w przyszłości odbudowę politycznego, militarnego i gospodarczego potencjału niemieckiego, o tyle Wielka Brytania – usatysfakcjonowana militarnym zwycięstwem na Niemcami, obawiając się hegemonii francuskiej na kontynencie europejskim – nie była zainteresowana w tak zdecydowanym osłabieniu Niemiec. Z tego też powodu przedstawiony przez delegację polską program rewindykacji ziem na zachodzie spotkał się z silnym poparciem Francji i zdecydowanym sprzeciwem Wielkiej Brytanii, upatrującej w powstaniu silnej i niezależnej państwowości polskiej zbyt dużego nie-bezpieczeństwa dla Niemiec. Te ścierające się koncepcje znalazły swój wyraz w postanowieniach trak-tatów pokojowych regulujących granice Polski. Zachodnie i północne granice państwa polskiego ustalił traktat pokojowy z Niemcami podpisany w dniu 28 czerwca 1919 roku w Wersalu. Na mocy jego postanowień Niemcy zrzekły się praw do części Wielkopolski, która nie została oswobodzona w wyniku powstania wielkopolskiego, i do Pomorza. W okręgu olsztyńskim i kwidzyńskim w Prusach Wschodnich oraz na Górnym Śląsku traktat przewidywał przeprowadzenie plebiscytu, czyli wypowiedzenia się ludności w formie głosowania, czy pragnie przyłączenia do Polski, czy do Niemiec. Gdańsk – mimo pierwotnych zamiarów wielkich mocarstw – nie został włączony do Polski. Z inspiracji Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych traktat wersalski utworzył z Gdańska wraz z przyległym okręgiem wolne miasto, pozostające pod opieką utworzonej w tymże traktacie Ligi Narodów. Polsce powierzone zostało prowadzenie spraw zagranicznych tego miasta. W wyniku podpisanych z Gdańskiem konwencji z 1920 i 1921 roku Polsce przysługiwało na obszarze miasta szereg uprawnień, które miały jej zagwarantować swobodny dostęp do morza. Granica południowa wyznaczona została pośrednio przez traktat pokojowy z Austrią podpisany 10 września 1919 roku w Saint – Germain – en – Laye. Traktatem tym Austria zrzekła się na rzecz głównych mocarstw sprzymierzonych i stowarzyszonych wszystkich praw do obszarów należących do monarchii austro – węgierskiej, a znajdujących się poza nowymi granicami Austrii. Postanowienie o zrzeczeniu zawierało z góry uznanie aktów, które wydadzą w przyszłości mocarstwa sprzymierzone i stowarzyszone wobec ziem poza austriackich, a więc także ziem polskich, które były częścią monarchii austriackiej. Korzystając z tych uprawnień Rada Najwyższa upoważniła rząd polski do tymczasowego zajęcia Galicji Wschodniej po rzekę Zbrucz. Sprawa wschodniej granicy Polski stanowiła centralne zagadnienie polityki zagranicznej i wewnętrznej nowo powstałego państwa. Pozostawała ona również w kręgu zainteresowania wielkich mocarstw. Ustaliły one w dniu 8 grudnia 1919 roku tymczasową granicę wschodnią Polski biorąc za podstawę zasięg terytorialny narodowości polskiej, która pokrywała się w zasadzie ze wschodnimi granica-mi byłego Królestwa Polskiego, bez Augustowa i Suwałk (tzw. linia Curzona). Granicy tej nie chciał uznać rząd polski, gdyż nie odpowiadała ona ani koncepcjom federacyjnym, ani inkorporacyjnym. O sprawie tej zadecydowały ostatecznie nie noty dyplomatów koalicyjnych, ale wojna z Rosją Radziecką.

Bezpieczeństwo Europy – bezpieczeństwo Polski, t. 1, red. Naukowa: Ewa Maj, Kamil Mazurek, Wojciech Sokół, Anna Szwed-Walczak, Wyd. UMCS Lublin 2016. ANDRZEJ JAKUBOWSKI Społeczno-gospodarcze skutki współczesnych konfliktów zbrojnych UWAGI WSTĘPNE Konflikty są nieodłącznym elementem życia społecznego oraz relacji między

W skrócie Zyskaj dostęp do setek lekcji przygotowanych przez ekspertów! Wszystkie lekcje, fiszki, quizy, filmy i animacje są dostępne po zakupieniu subskrypcji. W tej lekcji: klęska państw centralnych,zakończenie I wojny światowej,skutki I wojny światowej. Miesięczny dostęp do wszystkich przedmiotów Dostęp do 9 przedmiotów Płatność co miesiąc Zrezygnuj kiedy chcesz! 19,90Płatne co miesiąc Zrezygnuj w dowolnym momencie Kontynuuj RABAT 15% Roczny dostęp do wszystkich przedmiotów Dostęp do 9 przedmiotów Korzystny rabat Jednorazowa płatność Korzystasz bez ograniczeń przez cały rok! 84,15 7,01 zł / miesiąc Jednorazowa płatność Kontynuuj lub kup dostęp przedmiotowy Dostęp do 1 przedmiotu na rok Nie lubisz kupować kota w worku? Sprawdź, jak wyglądają lekcje na Dla Ucznia Sprawdź się Filmy do tego tematu Materiały dodatkowe rewolucja radykalna zmiana, która odbywa się w szybkim czasie; zazwyczaj dotyczy zmian politycznych, ale także społecznych, gospodarczych czy kulturowychwojna pozycyjna wojna, w której walczące strony tworzą silne umocnienia (bunkry, zasieki, okopy), a linia frontu jest stała i trudna do przełamaniabolszewicy większościowa frakcja utworzona w 1903 r. podczas II Zjazdu Socjaldemokratycznej Robotniczej Partii Rosji; od 1912 r. stanowili niezależne ugrupowanie polityczne; w czasie rewolucji październikowej (1917 r.) zdobyli władzę w Rosji i zaczęli ustanawiać w tym państwie ustrój komunistyczny

Gospodarcze skutki wojen Działania wojenne wpłynęły znacząco na stan polskiej gospodarki. Głównymi czynnikami osłabiającymi były liczne rekwizycje i rabunki zarówno własnych, jak i obcych wojsk. Niszczone były zbiory i zasiewy, palone domostwa, zaś ludność brana była często w jasyr. Ludność dziesiątkowały głód i zarazy.

Odpowiedź:Polityczne:1. Zmiana układu sił politycznych w Europie, 2.Podział Europy na dwie strefy wpływów,3. Wymień po 3 skutki polityczne, gospodarcze

Negatywne konsekwencje tej wojny mogą być w wielu obszarach silniejsze dla Polski niż dla innych krajów z uwagi na położenie geograficzne oraz wiele nierozwiązanych problemów strukturalnych, które w ostatnich latach uległy pogłębieniu w czasie rządów PiS - ocenia Forum Obywatelskiego Rozwoju (FOR), fundacja, której założycielem

1845 Świet po !! wojnie deleting Historia światowej ++ 1847 4848 7. Sturthir (a) spolerine: hgingto 60 mln ludzi (Nighsholé cywile); innelidhi, sieroty trouma; berdomność, medożywienie, chonday; vorbicie rochin, miliony musiały opuścić miejsce zamieszkanie; usemodzielnienie się kobiet 1850 6) gospodarcze: strety meterielbe i coromne wydatki wojenne (kryzys) speden. produligi

„Skutki II wojny światowej odczuwane są przez Polaków do dziś, gdyby nie ona, Polska byłaby w zupełnie innym miejscu rozwoju cywilizacyjnego” - napisał wiceminister spraw zagranicznych

flEn.

bgevup0nvz.pages.dev/64

bgevup0nvz.pages.dev/63

bgevup0nvz.pages.dev/90

bgevup0nvz.pages.dev/6

bgevup0nvz.pages.dev/84

bgevup0nvz.pages.dev/94

bgevup0nvz.pages.dev/16

bgevup0nvz.pages.dev/87

skutki gospodarcze 1 wojny światowej